بررسی رابطه بین بهره وری و اندازه واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز

گوشت طیور یک منبع مهم پروتئین، مواد معدنی و ویتامین هاست. از میان شش فعالیت اصلی صنعت طیور اطلاع از چگونگی نحوه فعالیت مرغداری های پرورش مرغ گوشتی بسیار حائز اهمیت است زیرا محصول اصلی و تولید نهایی این دسته از مرغداری ها گوشت مرغ است که به عنوان ماده پروتئینی مهم و مغذی در تأمین بخشی از پروتئین حیوانی مورد نیاز جامعه سهم بسزایی دارد. از این رو و با توجه به اهمیت تولید گوشت مرغ، ضرورت مطالعه ابعاد اقتصادی این صنعت نمایان می شود. با توجه به تنوع اندازه واحدهای مرغداری در ایران و با توجه به اینکه اندازه مزرعه یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر عملکرد اقتصادی بنگاه های تولیدی محسوب می شود بررسی بهره وری عوامل تولید واحدها و ارتباط آن با اندازه بنگاه های تولیدی در راستای بهره گیری مطلوب و اقتصادی از منابع، در استان و کشور ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر نیز با هدف بررسی رابطه بهره وری عوامل تولید و اندازه واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز در سال 1393 انجام گرفته است. برای این منظور داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از 47 واحد مرغداری گوشتی فعال شهرستان تبریز جمع آوری گردید. گزینش و برازش تابع تولید درجه دوم تعمیم یافته نشان داد که واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز از نهاده ی نیروی کار بیش از حد نیاز و از نهاده های دان، خدمات بهداشت و درمان و سوخت به صورت اقتصادی استفاده می کنند. همچنین جهت محاسبه بهره وری کل عوامل تولید از دو شاخص کندریک و ترنکوئیست- تیل بهره گرفته شده است. تحصیلات مدیر، تجربه مدیر، تعداد دوره های تولید در سال، فاصله از مرکز شهرستان و تعداد جوجه یکروزه واحدهای مورد مطالعه، مهمترین عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید می باشند. تحلیل رگرسیونی وجود رابطه u معکوس بین بهره وری کل عوامل تولید و اندازه واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز را تأیید نمود. بدین ترتیب می توان استنباط نمود که افزایش تعداد دوره های تولید در سال و گسترش اندازه واحدهای تولیدی کوچک با پیش شرط رفع ضعف های مدیریتی می تواند به بهره گیری اقتصادی از منابع موجود در منطقه کمک نماید.